Nasza szkoła włączyła się do wojewódzkiego projektu edukacyjnego Szkoła Patriotów organizowanego przez Śląskiego Kuratora Oświaty. To patriotyczne przedsięwzięcie ma na celu podkreślenie roli miejsc pamięci w kształtowaniu poczucia tożsamości narodowej i kulturowej, pielęgnowanie tradycji poprzez propagowanie wiedzy o ważnych wydarzeniach i postaciach z historii kraju i regionu.
W dniu 1 marca obchodzimy – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Dzień ten poświęcono pamięci bohaterów antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, którzy przeciwstawili się sowieckiej agresji i reżimowi komunistycznemu. Z tej okazji w holu naszej szkoły została umieszczona gazetka poświęcona tej tematyce. Uczniowie mogli przypomnieć sobie wiadomości poruszane na lekcjach historii.
W dniu 28.04. 2023 roku, klasa 6d z wychowawcą udała się na Stary Cmentarz w Żorach. Zostały zapalone znicze przy Pomniku Żołnierzy Wyklętych i Powstańców Śląskich. Uczniowie zostali zapoznani z programem “Szkoła Patriotów”.
W dniu 27 kwietnia 2023 roku nauczyciel Jarosław Maligłówka wziął udział w konferencji naukowo- dydaktycznej “Aby z Polski zrobić taką Polskę, jaka jest godna naszych marzeń…” – Wojciech Korfanty. Konferencja została zorganizowana z okazji uchwalenia przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego. Odbyła się w Szkole Podstawowej nr 19 w Rybniku pod honorowym patronatem Dyrektora Oddziału IPN w Katowicach dr Andrzeja Sznajdera. Konferencja miała na celu popularyzowanie i upamiętnienie postaci Wojciecha Korfantego w 150 rocznicę jego urodzin oraz kształtowanie współczesnego patriotyzmu i innych wartości w kontekście tej sylwetki – legendy Górnego Śląska. Na zdjęciu z panią dyrektor Marią Stachowicz- Polak.
W dniu 29 maja 2023 roku, została zorganizowana wycieczka do Krakowa. W wycieczce udział wzięły klasy 5c, 7a i 8d. Wycieczka miała na celu przybliżenia uczniom historii Polski, miejsca koronacji polskich królów. Zwiedziliśmy Zamek Królewski na Wawelu, w tym Groby Królewskie, Dzwon Zygmunta i renesansowy dziedziniec arkadowy. A także Muzeum Katedralne im. Jana Pawła II na Wawelu, gdzie przechowywana jest m.in. kopia Świętej Lancy Cesarskiej, ofiarowaną na zjeździe gnieźnieńskim księciu Bolesławowi Chrobremu przez cesarza Ottona III.
Zwiedziliśmy również Rynek Główny i dziedziniec Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W dniu 1 czerwca 2023 roku wraz z klasą 6d udaliśmy się na Cmentarz żydowski w Żorach, gdzie odbyła się prelekcja pana Jana Delowicza na temat historii cmentarza, a także społeczności żydowskiej w Żorach. Pan Jan Delowicz jest pracownikiem Muzeum Miejskiego w Żorach i autorem bardzo wielu książek związanych z historią naszego miasta w tym książki pt. Gmina wyznania mojżeszowego w Żorach 1511-1940.
W czerwcu br. wspólnie z klasą 6d, odwiedziliśmy siedzibę Towarzystwa Miłośników Miasta Żory. Towarzystwo zajmuje się propagowaniem historii miasta, badaniem jego przeszłości i prowadzi działalność wydawniczą. Dzięki temu wiedza o historii naszego miasta jest bardzo obszerna i stale badana. W siedzibie towarzystwa spotkaliśmy się z panią Mirosławą Bieg, która jest pracownikiem naszej szkoły, ale jest też wiceprezesem Towarzystwa. Pani Bieg zapoznała uczniów z działalnością tej instytucji. Towarzystwo udziela uczniom wszelkich potrzebnych informacji i udostępnia również materiały będące w jego posiadaniu, a związane z historią miasta. Członkiem Towarzystwa jest również pan Jan Delowicz, z którym w tym dniu udaliśmy się pod pomnik mjr. Nikodema Sobika urodzonego w Rowniu, oficera Wojska Polskiego, przedsiębiorcy, kawalera Orderu Virtuti Militari, który został zamordowany przez Rosjan w 1940 w Charkowie.
Bonifacy Bałdyk – był komisarycznym burmistrzem Żor, posłem na Sejm II Rzeczypospolitej i uczestnikiem powstań śląskich. Był jednym z organizatorów zaopatrzenia powstańców śląskich w broń, żywność i środki opatrunkowe. Przez całe życie angażował się w działania patriotyczne, był członkiem wielu organizacji.
W 1922 roku Bonifacy Bałdyk gościł w swoim domu marszałka Józefa Piłsudskiego, który odwiedził Żory wizytując Górny Śląsk przyłączony do Polski.
W 1930 roku został wybrany na posła do III Sejmu Śląskiego. Będąc posłem tego Sejmu, przyczynił się do wybudowania w Żorach szkoły średniej (gimnazjum państwowego) oraz uruchomienia linii kolejowej Pszczyna–Żory–Rybnik.
Latem 1939 roku Niemcy wpisali go do „księgi gończej” Sonderfahndungsbuch Polen jako przewidzianego do likwidacji w pierwszej kolejności. Został aresztowany i skazany na 5 lat ciężkiego więzienia w Strzelcach Opolskich, gdzie zmarł 30 kwietnia 1940 roku.
W czasie wakacji udałem się z wizytą do Pani Renaty Bajerskiej-Wonsik – wnuczki Bonifacego Bałdyka. Pani Renata pokazała mi wiele zdjęć związanych z historią jej dziadka i babci Jadwigi Bałdyk. Wspólnie zrobiliśmy sobie zdjęcia, przy zabytkowym biurku, przy którym pracował Bonifacy Bałdyk. Poznałem historie rodziny a także losy kamienicy, w której od roku 1913 znajdowała się apteka „Pod orłem”. Aptekę prowadził Pan Bałdyk. Kamienica została bardzo zniszczona podczas walk Armii Czerwonej z wojskami niemieckimi na początku 1945 roku. Można powiedzieć, że podzieliła los miasta, które zostało zniszczone w 80 %. Prezentuje wybrane zdjęcia udostępnione mi przez Panią Renatę Bajerską-Wonsik.
Jarosław Maligłówka
Koordynator projektu
Dnia 21.09.2023 r. przedstawiciele SP 17 – Marzena Hanus, Agnieszka Długosz oraz Jarosław Maligłówka – uczestniczyli w konferencji naukowej: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili (Mt 25,40) – rzecz o braterstwie. Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej.
Konferencja odbyła się w Katowicach, uroczyście otworzyła ją Śląska Kurator Oświaty – pani Urszula Bauer. Celem wydarzenia było nie tylko dostarczenie rzetelnej wiedzy historycznej, ale przede wszystkim przywrócenie pamięci o ludziach, którzy z narażeniem życia – swojego i całej rodziny – ukrywali Żydów.
Dnia 14.09.2023 roku, odwiedziliśmy Muzeum Miejskie w Żorach.
W muzeum spotkaliśmy się z Panią Zofią Przeliorz, która jest autorką książki pt.” Dusza starego domu. ”Pani Zofia Przeliorz zapoznała uczniów z patriotyzmem Ślązaków, który polegał na tym, iż Ślązacy bardzo pielęgnują i szanują swoją ziemię na której mieszkają, a także szanują zwyczaje, obrzędy doroczne oraz rodzinne. Osnucie historii wokół domu rodzinnego, w którym mieszkańcy przeżywali radości i smutki, żyli, uczyli się, spotykali i bawili, czynią te historie niezwykle intymnymi, pełnymi ciepła i nostalgii.
Na początku października 2023r. udało mi się spotkać z Panem Wiktorem Kanią, synem Wiktora Kani, żołnierza, który walczył z okupantem hitlerowskim, a później przeciwstawiał się sowietyzacji Polski narzuconej przez Stalina i wykonujących jego polecenia komunistów.
Wiktor Kania urodził się w 1914 roku w Katowicach, był żołnierzem wojska Polskiego, Armii Krajowej i Konspiracyjnego Wojska Polskiego, uczestnikiem podziemia antykomunistycznego na Śląsku, Brał udział w obronie Żor w czasie niemieckiej napaści na Polskę. Dowodził oddziałami partyzanckimi działającymi w Beskidzie Śląskim. Za swoje działania został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Pod koniec wojny i po jej zakończeniu swoje kompetencje wykorzystywał w obronie ludności cywilnej przed prześladowaniami i bezprawiem ze strony żołnierzy radzieckich. Był radnym Miejskiej Rady Narodowej oraz Naczelnikiem Gminy Osiny. Pozyskiwał do współpracy funkcjonariuszy żorskiego posterunku MO. Jego grupa likwidowała szczególnie niebezpiecznych komunistów, w tym I sekretarza PPR w Żorach Augustyna Biskupa. W 1946 roku został mianowany zwierzchnim dowódcą KWP w powiatach rybnickim, pszczyńskim i cieszyńskim. Jednak jego organizacja wojskowa była systematycznie rozpracowywana przez Urząd Bezpieczeństwa w wyniku donosów i infiltracji. W maju 1946 roku UB zorganizowano obławę w Osinach, w wyniku której Wiktor Kania zginął w niejasnych do dzisiaj okolicznościach. Jego zwłoki przetransportowano na cmentarz farny w Żorach. Komuniści tak się go bali, że zabronili nawet odprawienia ceremonii żałobnych.
Pan Wiktor Kania – syn, pożyczył mi do zapoznania się z tematem swoje najcenniejsze pamiątki po ojcu. Nie ma ich wiele, gdyż Urząd Bezpieczeństwa przeprowadzał dokładne rewizje w domu rodzinnym rodziny Kaniów i niszczył wszelkie ślady istnienia ojca Pana Wiktora. Udało się zachować zdjęcie, które było pozwijane i ukryte w zakamarkach mieszkania, krótkie notatki w gazetach o ojcu, które pojawiły się na przestrzeni ostatnich lat, a także książki, które w jakimś stopniu opisują działalność jego ojca i jego organizacji, walczących najpierw z hitlerowskimi Niemcami, a później komunistami. Informacje te chcę wykorzystać w czasie lekcji, a także 1 marca – w dniu Żołnierzy Wyklętych. Dobrze, żeby uczniowie oprócz bohaterów znanych w całej Polsce, poznawali także historię i osoby zasłużone dla społeczności lokalnej, naszej małej ojczyzny.
Jarosław Maligłówka
Z dumą ogłaszamy, że nasza szkoła otrzymała Certyfikat „Szkoła Patriotów”
27 listopada 2023 r. w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. W. Kilara w Katowicach odbyło się uroczyste podsumowanie wojewódzkiego projektu „Szkoła /Przedszkole Patriotów”. W trakcie uroczystości uhonorowano najlepsze placówki biorące udział w projekcie.
Certyfikat z tytułem „Szkoła Patriotów” odebrała pani dyrektor Magdalena Świaczny-Szafraniec. Według Kuratorium Oświaty w Katowicach, dokument ten jest wartościowym wyróżnieniem dla placówek, które zostają nim nagrodzone.
Celem projektu było przede wszystkim pielęgnowanie pamięci
Zakończono realizację wojewódzkiego projektu edukacyjnego „Szkoła/Przedszkole Patriotów”, która trwała od 11 listopada 2022 r. do 30 września 2023 r. Adresatami tej inicjatywy były dzieci i młodzież, uczęszczające do przedszkoli oraz szkół, funkcjonujących na terenie województwa śląskiego. Celem projektu było przede wszystkim pielęgnowanie pamięci o ważnych dla kraju i naszego regionu osobach, wydarzeniach oraz miejscach, które zapisały się na kartach polskiej historii. Miały temu służyć działania, podejmowane w trzech głównych obszarach. Chodziło bowiem o opiekę nad żyjącymi uczestnikami wydarzeń historycznych i wybranymi miejscami pamięci oraz ich bohaterami. Ponadto – o opracowanie informacji na temat konkretnych osób, zdarzeń czy miejsc i ich upowszechnianie, a także przygotowanie notacji dla Instytutu Pamięci Narodowej.
Organizatorem wojewódzkiego projektu edukacyjnego było Kuratorium Oświaty w Katowicach, a partnerem Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.
Oceny realizowanych przez szkoły i przedszkola działań w ramach wojewódzkiego projektu edukacyjnego dokonała Kapituła, którą tworzyli: Urszula Bauer – Śląski Kurator Oświaty, Jadwiga Wiśniewska – Poseł do Parlamentu Europejskiego, Andrzej Sznajder – dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddziału w Katowicach, Anna Rakocz – Przewodnicząca Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Represjonowanych w Stanie Wojennym, Romuald Kubiciel – dyrektor Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich w Bieruniu.
Serdecznie podziękowania składamy panu Jarosławowi Maligłówce- Szkolnemu Koordynatorowi Projektu „Szkoła Patriotów”.