Pogadanka: Rola wody w organizmie człowieka. Dlaczego warto pić wodę i unikać napojów słodzonych i gazowanych?
Woda jest jednym z najważniejszych składników organizmu, stanowi około 60% masy ciała dorosłego człowieka. Woda reguluje temperaturę naszego ciała, jest składnikiem krwi, pomaga w rozprowadzaniu substancji odżywczych w organizmie jest składnikiem naszych narządów wewnętrznych, skóry i oczu. Woda zabiera też z naszego organizmu zbędne produkty. Woda również nawilża i chroni(np. płuca, stawy, gałkę oczną). Bez wody nie moglibyśmy żyć. Według najnowszych zaleceń dietetyków osoby dorosłe powinny wypijać około 2 litry płynów dziennie, a dzieci i młodzież co najmniej 1,5 litra. Najbardziej polecaną do picia jest woda mineralna i źródlana o niskim bądź średnim stopniu mineralizacji. Zwiększoną ilość płynów powinniśmy wypijać, gdy uprawiamy sport, podczas upałów lub gdy chorujemy. Wodę można przyjmować w postaci różnych płynów: kompotów, soków, herbatek, jedząc soczyste owoce lub zupę. Jednak najbardziej zalecanymi produktami są woda mineralna i źródlana. Dla dzieci produktami zalecanymi do picia oprócz wody są soki owocowe niesłodzone, herbatki owocowe i mleko. Niestety, dzieci nie lubią jej i piją jej bardzo mało. Woda nie ma intensywnego smaku, nie kusi kolorem. Dzieci lubią też bąbelki! W porównaniu z barwnymi, słodkimi napojami, często reklamowanymi w telewizji zwykła niegazowana woda wydaje się po prostu nudna.
Jednak to ta właśnie woda najlepiej gasi pragnienie i jest korzystna dla naszego zdrowia.
Co złego jest w słodzonych napojach z bąbelkami? Napoje gazowane są szkodliwe dla ludzkiego organizmu. Zawierają bardzo dużo cukru, kwasu cytrynowego, kwasu askorbinowego, dwutlenku węgla, różnych barwników, środków konserwujących i innych substancji wzmacniających smak i aromat. Te substancje szkodzą naszym zębom, uszkadzając szkliwo zębów i wywołując próchnicę. Napoje gazowane nie zawierają żadnych składników odżywczych, witamin, ani minerałów. Kwasy zawarte w ich składzie podrażniają układ pokarmowy człowieka, a dwutlenek węgla zaburza pracę żołądka, powodując wrzody lub zapalenie błony śluzowej żołądka. Dodatkowo napoje gazowane mogą prowadzić do rozwoju chorób krążenia, cukrzycy, otyłości i zaburzeń metabolicznych. Słodkie napoje tylko pozornie nas zaspokajają, w rzeczywistości zwiększając nasze pragnienie, więc chcemy ich pić więcej i więcej, spożywając przy tym ogromne ilości cukru. Mechanizm ten jest najgroźniejszy dla dzieci ponieważ organizm dziecka jest najbardziej podatny na te choroby. Również napoje niegazowane słodzone cukrem lub niebezpieczniejszym od niego syropem glukozowo-fruktozowym są szkodliwe dla zdrowia. Picie dużych ich ilości sprzyja rozwojowi cukrzycy i otyłości. Dlatego pragnienie najlepiej ugasić szklanką wody lub naturalnego, niesłodzonego soku.
Źródła:
- Podstawy teoretyczne programu „Trzymaj formę” Polska Federacja Producentów Żywności związek Pracodawców,
- http://www.konkurs2012.aktywniepozdrowie.pl/materialy/50.pdf
- http://tylkomedycyna.pl/wiadomosc/napoje-gazowane-sa-jedna-glownych-przyczyn-zlego-stanu-zdrowia-doroslych-dzieci
- https://www.wolewode.pl/dla-dzieci#/bajki/literki
- Jedzenie to leczenie A. Lewit, Wydawnictwo Rodzinne
Pogadanka: Rola I i II śniadania w żywieniu dzieci i młodzieży
Śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia. Produkty zjadane po długiej nocnej przerwie i przed całym dniem pełnym wysiłku powinny być dobrze skomponowane i pełnowartościowe. Jeśli nie mamy zwyczaju jadania śniadań brakuje nam energii, jesteśmy ospali, często robi nam się słabo i boli nas głowa. Natomiast dzieci i młodzież, które wychodzą rano do szkoły po zjedzeniu śniadania w domu mają lepsze wyniki w nauce. Potrafią dłużej skupić uwagę na lekcjach, są bardziej samodzielne w rozwiązywaniu zadań niż młodzież pozostająca na czczo przed zajęciami szkolnymi.
Śniadanie powinno pokrywać około 20- 25% dziennego zapotrzebowania na energię (czyli powinien to być posiłek obfity zawierający sporą ilość kalorii) i być odpowiednio zbilansowane, czyli dostarczać czterech spośród pięciu podstawowych produktów zalecanych do spożycia (produkty zbożowe, owoce i warzywa, mleko im produkty mleczne, produkty białkowe, tłuszcze).
Do produktów zalecanych do spożycia podczas I śniadania zaliczamy:
- mleko i fermentowane napoje mleczne,
- pieczywo mieszane,
- masło lub margarynę dobrej jakości,
- produkty zawierające białko pochodzenia zwierzęcego: ryby, jaja, wędliny, ser,
- warzywa i owoce.
Przykłady dobrze skomponowanych śniadań:
- Parówka drobiowa, pieczywo razowe z masłem, chrzan, surówka z papryki i ogórka, kawa zbożowa na mleku.
- Jajecznica z pomidorami i szczypiorkiem, chleb słonecznikowy z masłem, mleko.
- Płatki kukurydziane z mlekiem, bułka grahamka z masłem, serem żółtym i papryką, woda z sokiem malinowym.
Lubianym i wartościowym posiłkiem jest też własnoręcznie skomponowane musli z ziaren, płatków, suszonych owoców, owoców sezonowych, z mlekiem lub jogurtem.
Bardzo ważnym posiłkiem jest też drugie śniadanie. Staje się ono niezbędne wówczas gdy dziecko przebywa długo poza domem, a przerwa między śniadaniem i obiadem wynosi więcej niż cztery godziny.
II śniadanie nie jest już tak obfitym posiłkiem jak pierwsze. Powinien być jednak w pełni wartościowy i dostarczać wszystkie składniki odżywcze.
W skład II śniadania powinny wchodzić:
- Pieczywo pełnoziarniste – stanowi podstawę drugiego śniadania, najlepiej gdy jest to pieczywo razowe, graham, pumpernikiel; spożywanie pieczywa z grubego przemiału wpływa na regulację pracy przewodu pokarmowego, zapewnia odpowiednią podaż energii, białka, witamin z grupy B, magnezu, cynku i błonnika pokarmowego.
- Mleko i produkty mleczne. Najlepszym dodatkiem do drugiego śniadania jest ser biały, plasterek żółtego sera, jogurt bądź kefir.
- Produkty białkowe – z mięs preferowane są: chuda wędlina, mięsa pieczone.
- Owoce i warzywa – dobrym dodatkiem do kanapki będzie sałata, cykoria, plasterki pomidora czy kawałki papryki. Warzywa mogą być podawane dziecku pokrojone w słupki, w postaci surówki lub sałatki. Warto dołączyć owoc sezonowy lub 100% sok owocowy, bądź warzywny.
- Napoje – najlepszymi napojami uzupełniającymi drugie śniadanie są woda mineralna, herbatki owocowe, soki owocowe i warzywne oraz napoje mleczne.
Przykład I :
- Kanapka: 2 kromki chleba razowego żytniego, cienko posmarowane miękką margaryną, 2 plasterki szynki drobiowej, 2 listki sałaty, plasterki pomidora, plasterki świeżego ogórka,
- Gruszka
- Kefir do picia
Przykład II:
- Kanapka: bułka grahamka, twarożek z rzodkiewką i szczypiorkiem doprawiony ziołami,
- Pokrojona w paski papryka
- Woda mineralna
Przykład III:
- Kanapka: 2 kromki chleba pszenno –żytniego, posmarowane cienko miękką margaryną, 2 plasterki sera żółtego, 2 liście sałaty, ogórek kwaszony,
- Jabłko lub inny owoc sezonowy
- Herbata
Źródła:
- Podstawy teoretyczne programu „ Trzymaj formę” Polska Federacja Producentów Żywności związek Pracodawców, Szkoła i przedszkole przyjazne żywieniu i aktywności fizycznej Poradnik dla nauczycieli,
- http://www.zdrowylink.pl/dieta/zdrowe-drugie-sniadanie/,
- A. Strelau PIERWSZE I DRUGIE ŚNIADANIE, CZYLI POSIŁEK W DOMU I DO SZKOŁY http://miastodzieci.pl/dla_rodzicow/72:/2427:pierwsze-i-drugie-sniadanie-czyli-posilek-w-domu-i-do-szkoly
„Energy drink – hit czy kit?”
Uczniowie z klas sportowych: 5a, 5g, 6a, 6d uczestniczyli w prelekcji dotyczącej napojów energetycznych. Zapoznali się z podstawowymi składnikami energy drinków. Dowiedzieli się, jak czytać etykiety napojów, co jest w nich szkodliwe oraz jakie są minusy i plusy wynikające ze stosowania tychże produktów. Prowadząca, Małgorzata Procek, pokazała różnicę między napojem energetycznym a izotonicznym. Nasi sportowcy obejrzeli film edukacyjny: Energy drink – hit czy kit?, wysłuchali wykładu i wzięli udział w dyskusji. Zapraszamy także do lektury artykułu o napojach energetycznych na naszej stronie: Szkoła promująca zdrowie – artykuł.